Het woord van 2022 is klimaatklever! Ik lees snel, maar kennelijk ook slordig, want ik zag direct een insect met een glimmend dekschild voor me.
Klimaat-klever, geen kever. Natuurlijk. Het ging om de klimaatactivisten die zich vastlijmen aan schilderijen, asfalt of de tafel van een talkshow. Ook bij hen verschijnen er beelden op mijn netvlies die me doen fronzen.
Inmiddels is het dertig jaar geleden dat ik Milieuhygiëne studeerde in Wageningen. De problemen die toen tijdens de colleges aan bod kwamen, zijn in feite nog dezelfde als waar we nu mee worstelen. Al dertig jaar weten we dat stikstof niet handig is, dat we zuinig moeten zijn met zoet water, dat de wereld draait op grondstoffen die op raken, dat fijnstof omwonenden en werkenden de adem beneemt, dat het bodemleven hard achteruit gaat, dat tegels de tuin uit moeten en ga zo nog maar even door. Dertig jaar praten heeft weinig zoden aan de dijk gezet. Ik vind het niet heel raar dat de acties van klimaatactivisten een tandje extremer worden in de hoop dat het gevoel van urgentie wat groter wordt, of op zijn minst ontstaat. Hun actie is niet de reden dat ik frons als ik de klimaatklevers zie op tv.
Het is meer de beroepsdeformatie die op de voorgrond treedt en plaatjes van kapotte handen oproept. Dat asfalt kan wel een stootje hebben, maar wat doet secondelijm met de huid van de activist? Een beetje secondelijm heeft al snel het gevarensymbool uitroepteken (schadelijk voor de gezondheid) en de gevarenzin H315 (veroorzaakt huidirritatie). Hoe vaak kun je zo’n actie doen voor je huid totaal kapot is door de lijm?
Het eind van de actie zien we zelden. Hoe komen die handen weer los? Ik lees over aceton, cola-mengsels, olijfolie en andere trucjes om de hand los te weken van een object. Aceton dringt vrolijk de huid in, zeker als die beschadigd is. Ook niet goed voor je. Hopelijk hebben ze er geen liters van nodig.
En wat dacht je van mechanische schade? Bij de klimaatactivist die zich op de tafel van talkshowpresentator Beau vastlijmde, zag ik in gedachten de huid van de hand scheuren toen het blad schuin gehouden werd en hij er langzaam maar zeker af gleed. Hij was in orde, meldde RTL-4. ‘Hij is inmiddels van de tafel af, is backstage, heeft een colaatje gedronken en het gaat goed met hem.’ Zou die cola echt gedronken zijn? Of had hij het nodig om de laatste restjes lijm van zijn handen te spoelen?
Het woord van het jaar 2022 spreekt in ieder geval tot de verbeelding. Het zet me aan het denken. Net als ‘knaldrang’, het woord 2021. Ik ben erg benieuwd wat het jaar 2023 brengt. Welk woord zal dan winnen? Laten we hopen dat het gaat om een onverwachte redding, een innovatie die al onze problemen oplost. Of een woord dat een omslag in denken eert. Follow-this-belegger, klimaatjurist, windwagen, natuurstem, voormalig-vliegveld-vinex-wijk, grasjas, veganproof.
Stuur me een berichtje als je een mooi woord weet. Dan kijken we eind van het jaar wie het bij het rechte eind had.
Media
Klimaatklever is Woord van het Jaar, zevenvinker en energietoerisme ook in top 3
Milieuactivist lijmt zich vast aan tafel bij Jinek: ‘Wat doe je nu?’ | RTL Nieuws
Meer weten:
Hoe krijg je een vastgelijmde klimaatactivist weer los? – Wel.nl (welingelichtekringen.nl)
Handig om te weten: hoe krijg je secondelijm van je handen (pattex.nl)
Dit verhaal werd eerder gepubliceerd op Arbo Online.